مقاله تاریخ فلسفه یونان

معرفی مقاله تحقیقاتی بررسی تاریخ فلسفه یونان

بخشهایی از متن مقاله

پارمنیدس، به ویژه قسمت دوم آن، شگفت ترین سرنوشت را در میان محاورات افلاطون داشته است. هیچ کس منکر نیست که این محاوره آهنگ الهی دارد عمیقا دیندارانه است و اشارات عرفانی در ان دیده می شود همچنین شگفت نیست که ببینیم از فایدون، فایدروس یا تیمایوس در این رابطه اسم می برند. اما اینکه استدلال های ضد و نقیض پارمنیدس درباره ی واحد - که دست کم صورتی مغالطه آمیز دارد و از مباحثات قرن چهارم و پنجم قابل انفکاک نیست - را تبیینی از عالی ترین حقایق الهیات بدانیم، بی تردید یکی از غریب ترین چرخش ها در تاریخ اندیشه ی بشر است. اما نو افلاطونیان مدعی هستند که واحد پارمنیدس همان خدای متعال توصیف ناپذیر و ناشناختی آن هاست، و همین تصور به مسیحیت قرون وسطی و سپس تر راه یافت و مدت ها بعد وارد فلسفه ی هگل شد.

حتی رهیافت تحلیلی قرن حاضر نیز رقیبانی دارد، ان گونه که در سخن وال 1926 از وحدت عرفان متعالی و همه ی خدایی حلولی ملاحظه می کنیم و در این نتیجه گیری و ندت 1935 که نو افلاطونیان آن مقدار هم که امروزه غالبا می گویند از افلاطون دور نبودند. مناقشات امروزی ریشه ای بس کهن دارند زیرا خود پروکلوس مفسران را به دو مکتب تقسیم کرده است : مکتب منطقی و مکتب ما بعد الطبیعی. ...

استدلال تسلسلی

صور به مثابه الگوها یا نمونه ها سقراط جوان که باز هم درمانده گشته است تبیین بنیادی دیگری را درباره ی رابطه صور با جزییات مطرح می سازد این تبیین در فایدون بدون پرس و جو مقبول افتاده بود. معنی واقعی بهره مندی این است که صورت ها نوعی نمونه های ثابت در جهان واقعی هستند و جزییات به ان ها شباهت می جویند و همانند شبح هایی برا یآن ها می گردند پارمنیدس می گوید این رابطه دو سویه است به همان اندازه که شی ء جزیی به صورت شباهت دارد صورت نیز شبیه شی ء جزیی است اما اگر دو چیز به یکدیگر شباهت پیدا می کنند این کار ان ها تنها از راه سهیم بودن در یک ویژگی تحقق می یابد و این ویژگی جز صورت چیست؟ پس هی چیز شبیه صورت نیست و صورت هم به هیچ چیزی شباهت ندارد. گرونه صورت واسطه ی دومی رخ می نماید و اگر ان نیز به چیزی شباهت داشته باشد صورتی دیگر و این سلسله پایانی نخواهد داشت.

قوت این استدلال به این مسئله بستگی دارد که آیا همانندی میان جزییات و صورت باید همچون همانندی میان جزییات هم اندازه باشند. اگر تبیین همانندی آن ها این است که هر دو به صورت بزرگ یا خود بزرگی شباهت دارند آیا باز صورت به همان شیوه همانند آنهاست؟ منازعات زیادی در این خصوص صورت گرفته است. تیلور و کورنفوذ به پیروی از پروکلوس پاسخ منفی داده اند.

نسبت میان جزییات محسوس و صورت مانند نسبت میان رو گرفت و اصل است و این نسبت فقط همانندی محض نیست. انعکاس چهره در آینه هم شبیه چهره است و هم رو گرفتی از آن در حال که چهره شبیه انعکاس هست ولی رو گرفت آن نیست. عده ای دیگر از مفسران از قبیل هاردی، راس، رایل، اوئن رانسیمن می گویند این پاسخ را با تکیه بر روی کلمات محض و صرفا معیوب ساخته اند. هر چند این رابطه فقط یک همانندی نیست اما متضمن همانندی است. نمونه و رو گرفته های ان از راه همانندی به یکدیگر مربوط هستند اگر چه همانندی فقط توصیف ناقصی از رابطه ی آن هاست. به نظر خود من افلاطون با این اعتراض موافق نبود و پاسخ آن را در طبیعت نامحسوس صورت ها می دانست. ...